Saturday, 14 June 2014

Esbjörn Svensson: What Was The Magic and How Has It Spread To The World

Some defined him as 'the leader of the most exciting jazz trio', some described as a 'hardworking musician having a great idea' and some others saw his trio as 'a reference to use for evaluating each new band'. Whatever many critics, listeners, musicians, geeks, nerds and writers say, in my opinion it is almost a generally accepted argument that Esbjörn Svennson is prominent among not too many heroes of European Jazz and the innovative style of his trio (E.S.T.) succeeded to gather new listeners to jazz in a cruel time for music, in which jazz can not manage to gain attraction without destroying its main 'sine qua non' characteristics. Many agrees on that Esbjörn Svensson's unexpected death in 2008 when he was 44, was one of the saddest in jazz history considering the trio's progress in time and what this progress was promising for future. Besides all these fame, career and historical issues, surely the heaviest part of the loss was on his family and band members bassist Dan Berglund and drummer Magnus Öström, which were also long time friends. 

(yazıyı Türkçe okumak için: http://fatih-erkan.blogspot.com.tr/2014/06/esbjorn-svensson-neydi-bu-buyu-ve-tum.html)

The world was about to turn the corner of the new millenium when Siggi Loch decided to release Esbjörn Svensson Trio's previously recorded and printed album 'From Gagarin's Point Of View' via his label ACT. This was not their first album but surely, it was the right time for this Swedish jazz band to present themselves to the experienced and respected German music producer. They were playing for years and had released many albums from small Swedish labels before this aptly decision and Esbjörn Svensson had already been playing with ACT's musician trombonist Nils Landgren in some projects. On listening to these previous albums, one can easily see their maturity level even in the beginning and their certain decisions on creating something really unique. Considering re-releases of ACT from this incubation-like period such as Winter in Venice ('95), we can say that ACT saw the same thing. The following years were a huge success story for the trio as well as for the label. Having been already known for intense and unforgettable live performances, the trio started to give more and more concerts in many countries all around the world. The albums and concerts were mind boggling mainly for European jazz listeners and it didn't take much time that US listeners started to be interested in this incredibly fresh jazz music including many genres such as classical, rock and progressive music and melting improvisational styles with compositions carrying catchy melodies during absolutely amazing performances. 

They were all using electronics and effects. Dan Berglund's distortion added bass sounding like an over-driven electro-guitar from time to time, Magnus Öström's extraordinary on-the-fly multi-layer outputs from the drum-set and Esbjörn Svensson's simple, surprising and impressive effects on the piano were all unique aspects that could fortunately merge in a single jazz band. Besides all this kind of extra features, all band members were virtuosos on their own instruments. Esbjörn Svensson's mastery on classical music as well as his talent in jazz scales, Magnus Öström's ultra fast, clear and controlled style and Dan Berglund's steady and powerful bass line, created a very strong bedding underneath their vast creation area. Their harmony and instantaneous responses to each others' acts during the performances (mostly thanks to childhood friendship of Esbjörn and Magnus including also a musical affair) were always overwhelming. Some pieces and albums were sounding like a full improvisational performance made in a single recording session, whereas some were carrying an amazing collaborative composition at the base that can lock your mind to itself. When it was time to perform live, they always chose to play differently with surprising changes in tension. So differently that sometimes you could lose yourself during the performance until you hear the main theme again... The sound engineers became so important for them for most of the time. Åke Linton was the most recent and well known one, being a huge contributor to the real time performances of the trio both in the studio and live.


Independent of above discussions, whatever came from them, the intense study and discipline which were creating the incredible harmony, their highly concentrated dedication to what they play and their modest manner to their audiences made them one of the best trios of the jazz world. They kept on releasing several albums between 2000 and 2008 which have been awarded several times. They gave strange and interesting names to their pieces. They connected some pieces to the others within an album to create a complete story and main theme for it. They even connected the end of an album to the beginning of the other. They placed hidden tracks in the end carrying hidden meanings behind. One of the most important albums, Viaticum('05) is sold more than 100.000 world wide, which is an incredible number for a jazz album in these hard times of the music industry. Live in Hamburg('07) was performed and recorded during tours of the studio album Tuesday Wonderland('06) and it was defined as "Best Jazz Album of The Decade" by acclaimed critics. They became the first European Band to be the cover for the jazz magazine Downbeat. 

Even after his death, his legacy continued with two albums recorded in the same session in Australia whose mixings were finished before the accident: Leucocyte ('08) and 301 ('12) had contributed a lot to the legendary story of the trio and the band kept on gaining new listeners each day. It is said that the overall sales of the trio's albums exceeded one million so far. There are many European Jazz musicians who composed pieces dedicated to Esbjörn Svensson in their albums after his death. Now, when I was writing this article, both Magnus Öström and Dan Berglund have been continuing their career with their own bands and they keep on releasing impressive albums. Each band has a characteristic signature obviously coming from the part they were playing in the E.S.T. period and they already became creators of their own styles. E.S.T. Symphony is a recent concept which carries some ideas from Esbjörn Svensson's similar work in 2003 and it is produced by long time band manager Burkhard Hopper and living members of the trio with the arranger/director Hans Ek. The world premiere of these performances was made in Stockholm last year just before Esbjörn Svensson's 5th death anniversary and many others have been performed with various soloists and orchestras in many different European countries so far, attracting all previous and recent fans all over the world, creating a magic atmosphere full of memories and resulting in standing ovations and tears for minutes. 


On 6th death anniversary of Esbjörn Svensson today -another Saturday-, I really can not find the exact words to define the emptiness his fans feel even with so many intense and touching works he left behind. It seems that E.S.T. inspired a lot of music enthusiasts as well as many musicians from younger generation all around the world. I personally know many music listeners who have started to listen to jazz after hearing or seeing E.S.T. For me, Esbjörn Svensson and his friends were authors of a great book in jazz library. A book that has several details to be discovered with each concerned reading... Now it seems to me, like many others, the book is completed and ended. Even the way it ended is a part of the whole story. We may want it to be continued forever but since it is a real life story we have to accept the rules of life and death. Each of us are in a way cursed or blessed to play the part given to us. There may be some extensions, some other compilations for lost stories or reproducers following the path of the authors, but nothing will ever taste the same. Meanwhile, until our own parts will be finished, we may read other beautiful books and we may love them. Here my part -I believe that I am cursed to have many others at the same time- is to write my reflections and I hope I could at least send some angels to Esbjörn Svensson. Rest in peace Maestro...


You can read my previous posts about E.S.T. via these links in English (or in Turkish for some):

Esbjörn Svensson Trio, The Best Trio of All Times: 
The review for When Everyone Has Gone:
The review for Winter in Venice:
The review for From Gagarin's Point of View:
The review for Good Morning Susie Soho:
The review for Strange Place For Snow:
The review for Seven Days of Falling:
The review for Viaticum:
The review for Tuesday Wonderland:
The review for Leucocyte:
The review for 301:

Esbjörn Svensson: Neydi Bu Büyü ve Tüm Dünyaya Nasıl Yayıldı

Bazıları onu 'en heyecan verici caz üçlüsünün lideri' olarak tanımladı. Bazıları 'müthiş bir fikre sahip çalışkan bir müzisyen' olarak gördü. Bazıları ise onun üçlüsünü her yeni müzik grubunu değerlendirirken 'referans' olarak kullandı. Bütün bu eleştirmenler, dinleyiciler, müzisyenler, fanlar ve yazarlar ne derlerse desinler, Esbjörn Svensson'un çok fazla olmayan Avrupalı caz kahramanları arasında önde geldiği ve üçlüsü Esbjörn Svensson Trio'nun (E.S.T.) innovatif stilinin, cazın olmazsa olmaz ana karakterlerini yitirmeden dikkat çekemediği zalim bir dönemde, caza yeni dinleyiciler kazandırdığı neredeyse herkes tarafından kabul görmüş gerçeklerdir. Esbjörn Svensson'un 2008 yılında 44 yaşındayken ölümü, üçlünün aldığı yol ve gelecek için bu üçlüden beklenenler düşünüldüğünde, sanırım caz dünyasındaki en büyük kayıplardan biriydi. Bütün bu ün, kariyer ve tarih meselelerini bir kenara koyarsak, tabii ki kaybın asıl ağırlığı ailesine ve yıllardır arkadaşı olan grup üyeleri davulcu Magnus Öström ile basçı Dan Berglund'a kalmıştı.

Siggi Loch ACT çatısı altında Esbjörn Svensson Trio'nun daha önceden kaydedilmiş ve basılmış 'From Gagarin's Point Of View' albümünü yayımlamaya karar verdiğinde, dünya yeni milenyuma merhaba demek üzereydi. İlk albümleri değildi ancak sanırım bu İsveçli üçlünün kendilerini tecrübeli ve saygın Alman yapımcı Siggi Loch'a sunmaları için doğru zamandı.  Bu yerinde karardan önce, yıllardır beraber çalıyorlardı ve İsveçli küçük firmalardan bir çok albüm yayımlamışlardı. Bunun yanında, Esbjörn Svensson bir süredir ACT müzisyeni trombon sanatçısı Nils Landgren ile çeşitli projelerde bir araya gelmekteydi. Bu ilk albümleri dinleyenler, ekibin en başından kazanmış olduğu olgunluk seviyesini ve özgün bir şey ortaya koymak için nasıl kesin kararlar verdiklerini rahatlıkla görebilirler. ACT'in bu kuluçka evresi gibi görülebilecek dönemden Winter in Venice ('95) gibi albümleri yeniden yayımladığını düşünürsek, sanırım ACT'in de aynı şeyi görmüş olduğunu söyleyebiliriz. Devam eden yıllar hem firma hem de ekip için tam bir başarı öyküsüydü. Zaten yoğun ve unutulmaz canlı performanslarıyla bilinen grup daha da fazla ülkede ve şehirde sahne almaya başladı. Albümler ve konserler özellikle Avrupa Caz dinleyicisi için akıl almaz güzellikteydi ve çok geçmeden içinde cazdan rock müziğe, progresiften klasik müziğe kadar bir çok türü barındıran ve canlı performanslar sırasında  dinleyiciyi yakalayan melodilerin doğaçlamalarda eritildiği, bu şaşırtıcı derecede taze tonlayan müzik, Amerikalı dinleyicilerin de dikkatini çekti.



Grubun hepsi elektronik eklentiler ve efektler kullanıyordu. Dan Berglund'un bazen overdrive bir elektro gitar gibi tonlayan distorsiyon ekli bası, Magnus Öström'ün gerçek zamanlı oluşturduğu çok katmanlı sıradışı davul çıktıları ve Esbjörn Svensson'un piyanosunda kullandığı basit, şaşırtıcı ve etkileyici efektler tek bir caz grubunda bir araya gelebilmiş özelliklerdi. Bütün bu ekstra özellikler yanında, tüm grup üyeleri enstrümanlarında virtüöz sayılabilecek kişilerdi. Esbjörn Svensson'un klasik müziğe olan hakimiyeti kadar caz ölçülerindeki yeteneği, Magnus Öström'ün oldukça hızlı olabilen, temiz ve kontrollü stili ve Dan Berglund'un sağlam ve güçlü bas hattı, yaratım alanlarının altında dayanıklı bir temel oluşturuyordu. Aralarındaki uyum ve performanslar sırasındaki ataklara verebildikleri ani cevaplar  her zaman oldukça etkileyiciydi (çoğunlukla Esbjörn ve Magnus'un müzikal bir birlikteliği de içeren çocukluktan gelen arkadaşlığı sayesinde). Bazı parçalar ve albümler tek bir kayıtta tamamen doğaçlama gibi tonlarken, bazılarının temelinde birlikte yapılmış ve sizi kendisine kitleyebilen türden besteler bulunmaktaydı. Canlı performansa sıra geldiğinde hep farklı çalmayı ve tansiyonu değiştirmeyi seçtiler. Ana temayı yeniden duyuncaya kadar size kendinizi kaybettirecek kadar farklı... Ses mühendisleri çoğu zaman onlar için oldukça önemliydi. En güncelleri Åke Linton'du ve gerçek zamanlı performanslar sırasında hem stüdyoda hem de konserlerde ekibe katkısı çok büyüktü.



Yukarıdaki tartışmalardan bağımsız olarak, ne üretirlerse üretsinler, inanılmaz uyumu oluşturan yoğun çalışma ve disiplinleri, çaldıklarına olan inanılmaz konsantrasyonları ve dinleyicilerine karşı olan mütevazi tutumları, onları caz dünyasının en iyi üçlülerinden biri yaptı. 2000 ve 2008 yılları arasında defalarca ödüllendirilen bir çok albüm yayımlamaya devam ettiler. Parçalarına ilginç ve tuhaf isimler verdiler. Albümlerine genel bir tema kazandırmak veya tam bir hikaye havası vermek için parçaları birbirlerine bağladılar. Hatta bazen bir albümün sonunu diğerinin başına bağladılar.  Albüm sonlarına gizli anlamları olan parçalar gizlediler. Müzik endüstrisinin zor günlerinde Viaticum('05) albümü dünya çapında 100.000 adet sattı. Hamburg('07), Tuesday Wonderland('06) stüdyo albümünün turneleri kapsamında çalındı, kaydedildi ve kabul görmüş eleştirmenlerce "Son On Yılın En İyi Albümü" olarak nitelendi. Caz dergisi Downbeat'in kapağına çıkan ilk Avrupalı grup oldular.

Ölümünden sonra da vasiyeti, Avustralya'da aynı kayıt seansında kaydedilen ve miksajları Esbjörn Svensson hayatteyken biten iki albümle devam etti: Leucocyte ('08) ve 301 ('12) üçlünün efsane hikayesine yeni katkılar oldular ve grup her geçen gün yeni fanlar kazandı. Tüm albüm satışlarının şimdiye kadar bir milyonu geçtiği söyleniyor. Albümlerinde Esbjörn Svensson'a saygı niteliğinde bestelere yer veren bir çok Avrupalı caz müzisyeni var. Bu yazıyı yazdığım sırada, hem Magnus Öström hem de Dan Berglund kendi gruplarıyla kariyerlerine devam etmekte ve etkileyici albümler sunmaktalar. İki grup da açıkça liderlerinin E.S.T. zamanındaki rollerinden kalma imzalara sahip ve ikisi de kendi stillerini ve seslerini çoktan oluşturdular. E.S.T. Symphony, Esbjörn Svensson'un 2003 yılındaki fikirlerini taşıyan ve uzun süreli menajer Burkhard Hopper ile birlikte müzisyenler Magnus Öström, Dan Berglund  ve aranjör/direktör Hans Ek tarafından ortaya çıkarılan yeni bir konsept. Bu performansların dünya prömiyeri geçtiğimiz yıl Stockholm'de Esbjörn Svensson'un 5. ölüm yıldönümünde gerçekleştirildi. Bu konserin ardından, farklı solistlerle ve orkestralarla bir çok Avrupa şehrinde tüm dünyadan eski ve yeni fanların bir araya geldiği, anılarla dolu büyülü ortamların oluştuğu ve gözyaşları ile dakikalarca alkışlanan bir çok E.S.T. Symphony performansı verildi.


Esbjörn Svensson'ün 6. ölüm yıldönümünde bugün -bir başka Cumartesi-, arkasında bıraktığı o kadar esere rağmen fanlarının hissettiği boşluğu anlatacak sözleri gerçekten bulamıyorum. Öyle görünüyor ki, E.S.T. tüm dünyada yeni jenerasyondan müzisyenlere olduğu kadar dinleyicilere de ilham kaynağı olmuş. E.S.T. dinleyerek caz dinlemeye başlayan insanlar tanıyorum. Bence, Esbjörn Svensson ve arkadaşları caz kütüphanesindeki müthiş kitaplardan birinin yazarlarıydılar. Her dikkatli okunuşta bir yenisi farkedilecek ayrıntılarla dolu bir kitap... Bana öyle geliyor ki bu kitap artık tamamlandı ve bitti.  Bitişi bile bütün hikayenin bir parçası bence. Sonsuza kadar devam etmesini istiyor olabiliriz; ancak gerçek bir hayat hikayesinde hayatın ve ölümün gerçeklerini kabul etmemiz gerekiyor. Her birimiz, bir şekilde lanetlenerek veya kutsanarak bize biçilen rolleri oynuyoruz bu hayatta. Bazı devamlar gelebilir, bazı kayıp hikayeler bir araya getirilebilir veya bazıları yazarların yolunu takip ederek yeniden üretebilirler; ama hiç bir şey o eşsiz tadı bir daha vermeyecek. Bu süre zarfında biz, rollerimiz bitinceye kadar, başka kitaplar okuyabilir ve onları sevebiliriz. Burada benim rolüm -inanıyorum ki ben bir çok rolü bir arada oynamakla lanetliyim- düşüncelerimi yazmak. Umarım Esbjörn Svensson'a birkaç melek gönderebilmişimdir. Huzur içinde uyu Maestro...  


E.S.T. ile ilgili daha önceden hazırladığım Türkçe ve İngilizce yazılara şu linklerden ulaşabilirsiniz: 

Esbjörn Svensson Trio, Tüm Zamanların En İyi Üçlüsü: 
Strange Place for Snow albüm incelemesi: 

Esbjörn Svensson Trio, The Best Trio of All Times: 
The review for When Everyone Has Gone:
The review for Winter in Venice:
The review for From Gagarin's Point of View:
The review for Good Morning Susie Soho:
The review for Strange Place For Snow:
The review for Seven Days of Falling:
The review for Viaticum:
The review for Tuesday Wonderland:
The review for Leucocyte:
The review for 301:

Friday, 6 June 2014

Torsten Goods Ankara Jazz Festival Concert, June 4th 2014



Torsten Goods was in Ankara for the 17th jazz festival of the city. Born as the son of an Irish mother and a German father, the qualified guitarist and singer of the label ACT has released his fourth album (the third from ACT) in 2013 with the title 'Love Comes to Town'. Carrying a more jazzy and funk style compared to the previous two albums ('Irish Heart'-2006, '1980'-2008), 'Love Comes to Town' is also like an ACT All Star performance. Ida Sand and Viktoria Tolstoy are guest appearances for vocals in some pieces. More than that we see one of the most important drummers of Germany and ACT, Wolfgang Haffner, as a part of the main band. The horn section of the album includes Nils Landgren (also the producer) as well as the famous trumpet player Till Brönner and woodwind player Magnus Lindgren. 

The concert band was almost the same with the last album's main band: Torsten Goods, guitar & vocals; Jan Miserre, fender rhodes, wurlitzer; Christian von Kaphengst, fender jazz bass; Felix Lehrmann, drums. Although Felix Lehrmann has been the member of Torsten Goods band for five years, he is seen just as a guest appearance in the last album. Jan Miserre is an important figure in Torsten Goods' albums since he is in some compositions and in arrangements as well as on co-producer seat in all albums. Christian von Kaphengst has played in the albums and performances since 2008 and he is the producer for the album '1980'.

The band started the performance in the IF Performance Hall of Ankara (which has a fairly good sound design but the bass was a little bit heavy in the beginning and unfortunately someone from the technical side left the amplifier of Torsten Goods closed) with two pieces from the last album: 'Weekend At The A-Trane' and 'You Wind Me Up'. Considering that one of the most famous jazz clubs of Germany, 'A-Trane' (in Berlin), belongs to a Turkish Man, Sedal Serdan from Turkey (born in Ankara), we can say that this energetic and instrumental introduction is meaningful for the Ankara audience. We can easily say that the harmony of the band, the energy of Torsten Goods, his colorful vocal and distinctive guitar sound are very well like what we have been hearing from the albums. 'No Religion' of Van Morrison and the traditional 'Carrickfergus' from the first album and 'Freedom Everyday' came next. The audiences' reactions were very positive to these up and mid tempo pieces and it is obvious that they liked the music which is successfully produced on the stage. The inspiration source for the last album's title 'When Love Comes To Town' and Joe Sample's 'Put It Where You Want It' have been played before 'Berlin P.M'. Then one of the most surprising covers of the album, 'Someone Like You' from Adele, has been performed together with the audience's accompaniment. Summer Lovin', Outta Here and Unlucky Like Me became the last pieces of this well performed concert.