Ida Sand, İsveç'ten Harika Bir Vokal

Şunu söylemeliyim ki en beğendiğim İsveçli vokalist Ida Sand hakkında yazmaya karar verdiğimde onun harika sesi, mükemmel vokal tekniği, piyano çalışı ve albümleri hakkında onlarca sayfa yazabileceğimi biliyordum. Ancak okuyucuyu sıkmamak adına kendimi biraz engelledim.

Ida Sand ile akustik tasarımını en çok beğendiğim mekanlardan biri olan İKSV Salon’da verdiği ilk İstanbul konserinden sonra tanıştım. Söylemeye gerek var mı bilmem, konser beklediğim gibi harikaydı. Eleştirmeye ve incelemeye çok gerek yok, her şey olması gerektiği gibi belki daha fazlasıydı. Şarkı listesi dikkatlice seçilmişti, müzisyenlerin uyumu yerindeydi ve Ida’nın bildiğimiz güçlü ve derin sesi salondaki herkesi etkisi altına aldı. Bunun dışında İsveç’te yaşayan Türk baterist Mehmet İkiz’i de dinleme şansı buldum ve çok beğendim. Mehmet İkiz İsveç’teki caz sahnesinde önemli bir müzisyen. 4 yıldır takip ettiğim Ida Sand’in İstanbul’daki ilk konseri sonrası kendisiyle 10 dakikalık karşılaşmamızda itiraf etmeliyim ki oldukça heyecanlıydım. Steve Coleman, John Scofield, Christian McBride, Marcus Miller ve hatta Herbie Hancock ile karşılaşmamızda bile belki daha sakindim. Sebebi sanırım bu vokale ve özenle seçilmiş, bestelenmiş veya cover edilmiş  şarkılarla dolu albümlerine olan müzikal bağlantım. Ana akım caz dinleyicisi olmama rağmen rock, soul ve pop albümlerini yoğunlukla dinlediğim bir gençlik dönemim oldu. Bu tür albümler hala arada sırada da olsa evimdeki müzik köşemi ziyaret eder. Ida Sand’in albümleri vokal caz, soul, gospel, blues, ve hatta funk olarak nitelendirilebilir ama bunun da ötesinde bu albümlerin her birinde Ida, güçlü, derin, gerçek ve eşi zor bulunacak sesi ve uyumlu piyanosu ile beni farklı açılardan yakaladı diyebilirim. 

Ida Sand’in ACT tarafından basılan çıkış albümü “Meet Me Around Midnight” (ACT  9518-2)’ı dinlemem 2008 yazına denk gelir.  (Bu arada ACT’den çıkan bütün İsveçli müzisyenlerin albümlerini dinlemenizi tavsiye ederim. Müzik hakkında herşeyi bilen, estetik bakışa sahip insanlar.) O anı hala hatırlarım. Şimdiye kadar dinlediğim en iyi vokal albüm girişiydi: “I don’t want no opera, no cha cha, no mambo…  Mr. Pianoman play me down on some Blues”. Yükseltecimin sesi yanlışlıkla yüksek bir seviyedeyken şarkıyı söylemeye başlayan Ida, iki hoparlörümün arasında gerçeklenen kütleli sese şaşkınlıkla ve mutlulukla bakıp kalmama neden oldu. Daha sonrasında albüm bitinceye kadar sesi kısmadım ve duyduğum en sofistike ve güçlü seslerden birine sahip Ida Sand’ın fanı oldum.

Sonrasında Ida Sand’in ilk performanslarından birini Nils Landgren’in “Christmas with my Friends” albümünde (ACT  9454-2), 2007 verdiğini öğrendiğim. İsveçli funk kahramanım Nils Landgren’in bu albümünü bulmam ve sadece Ida Sand’i dinlemek için (itiraf) almam çok kısa sürdü. Bu kaydın ayrıca DVD’sini bulabilirsiniz. (ACTDVD 9901-9). Buna ek olarak The Jubilee Album: 20 Magic Years (ACT 9570-2) ve Magic Nordic Voices (ACT 9718-2) toplama albümlerini ve Upgraded in Gothenburg (ACT 9488-2), Christmas with my Friends II (ACT 9476-2) ve Licence To Funk (ACT 9455-2) albümlerinde Ida Sand’in konuk sanatçı performanslarını da takip edebilirsiniz.

Ida Sand’ın 2009’da ikinci albümü “True Love” (ACT  9418-2) ve 2011’de üçüncü albümü “The Gospel Truth” (ACT 9716-2) CD rafımda yerini aldı. Albümlerde sıkı cover lar ve etkileyici düzenlemeler olduğu kadar Ida Sand’a ait besteler de var. Gospel Truth albümünde Ida Sand'in Gospel altyapısı olduğunu ve Mahalia Jackson'dan çok etkilendiğini öğrendik. Albümlerde Ida Sand’a çok başarılı müzisyenler eşlik ediyor. Nils Landgren, Jan Lundgren, Ulf Wakenius, Lars Danilesson, Magnus Lindgren ve Joe Sample bunlardan bazıları. Albümler için tek kelimelik inceleme:  Harika. Ancak bu albümler ayrıntılı incelenmeyi hak ediyorlar ve ben bu incelemeyi bu yazımdan sonra 3 ayrı yazı olarak vereceğim. Öncesinde bu yazımın sonunda biraz biyografik bilgi vermek istiyorum:

Ida Sand 1977 yılında opera sanatçısı bir babanın ve kilise müzisyeni bir annenin kızı olarak dünyaya geldi. 8 yaşında çello çalmaya başladı ve piyanoya merak saldı. Eğitimine “Music Gymnasium in Stockholm” ve “Academy of Music in Gothenburg” okullarında devam etti.  Solo albümlerini çıkarmadan önce vokalist ve piyanist olarak Christian Waltz, Stephen Simmonds, Carola, Lisa Nilsson, Eric Gadd, Bo Kaspers, Jerry Williams, Uno Svenningsson, Jennifer Brown ve Nils Landgren ile çalıştı. Ida Sand, İsveç rock sahnesinde önemli bir gitarist olan Ola Gustaffson ile evli. (Ola’nın dikkat edilmesi gereken harika bir lap steel gitar tekniği var, ikinci albümün eşi Ida ile beraber yapımcısı ve gitarlarını çalıyor.). Ida ve Ola’nın çok güzel iki kızı var.

Ida Sand hakkında diğer yazılarımı da okuyabilirsiniz:
http://fatih-erkan.blogspot.com/2012/05/ida-sand-meet-me-around-midnight-2007_13.html
http://fatih-erkan.blogspot.com/2012/05/ida-sandn-ikinci-albumu-2009-ylnda.html
http://fatih-erkan.blogspot.com/2012/05/ida-sand-gospel-truth-2011-turkce.html